“De ideale kandidaat dient de familie maar heeft wel impact” [profielinterview Ebbinge]

“We passen zo goed bij familiebedrijven, omdat we altijd voor de lange termijn gaan. We bouwen langdurige relaties met onze opdrachtgevers op, verdiepen ons in hen en zijn oprecht betrokken. Dat helpt ons ook door economisch mindere tijden heen. Onze relaties blijven vertrouwen op gedegenheid en vakmanschap.” Aan het woord is Sacco van de Velde, partner bij Ebbinge.

De langjarige relaties van Ebbinge betekenen volgens Van de Velde niet dat het bedrijf stil zit. “We blijven ons uiteraard continu ontwikkelen. Waar we vroeger hoofdzakelijk search deden, helpen we organisaties nu vooral ook bij de vertaling van hun strategie naar mensen en teams. Het is onze stellige mening dat mensen en teams het toekomstig succes van een organisatie bepalen. Wij helpen deze succesfactoren te verbeteren. En bieden klanten daarbij toegang tot een selectief netwerk van ondernemers, bestuurders en managers.”

Human capital
Organisaties zijn niets meer dan een samenballing van mensen. Die organisaties behalen het beste resultaat als zij de mensen zo goed mogelijk inzetten. En bij familiebedrijven is die human capital-factor misschien nog wel belangrijker dan bij andere bedrijven, weet Van de Velde. “Bij familiebedrijven zijn de waarden en het gevoel voor de historie van wezenlijk belang. Dan is het misschien nog wel moeilijker om de juiste persoon op de juiste plek te vinden. Dat vergt specifieke kennis en skills en daar voegen wij juist iets toe. Door bijvoorbeeld vanuit een ander perspectief te kijken. En daarbij is begrip van de context van wezenlijk belang. Daar besteden we dan ook veel aandacht aan.”

Model
Ebbinge heeft een model ontwikkeld om familiebedrijven te analyseren en doorgronden. Dit zogenoemde 9p-model is geënt op het beproefde driecirkelmodel van Tagiuri en Davis, maar dan toegespitst op het ‘menselijk kapitaal’. “Het geeft de belangrijkste elementen weer zoals die zich tot elkaar verhouden en toevalligerwijs zijn die elementen allemaal met een P te duiden. Het model gebruiken we om zichtbaar te maken hoe de verhoudingen tussen familie, niet-familie in de managementlagen en de medewerkers in het bedrijf worden beïnvloed. Dat geeft vaak interessante inzichten. Het gaat uiteindelijk natuurlijk niet om dat model maar om die andere gezichtspunten die erdoor worden belicht.“

Streepje voor
Van de Velde studeerde fiscale economie en fiscaal recht en werkte het eerste deel van zijn carrière bij KPMG Meijburg & Co. “Daar merkte ik dat ik het individu eigenlijk interessanter vond dan de cijfers en de wetten”, vertelt de man die inmiddels al dertien jaar aan Ebbinge verbonden is, waarvan zeven jaar als partner. Familiebedrijven hebben bij hem een streepje voor. Niet geheel toevallig was I. van de Velde & Zn. ook de naam van een eeuwenoud familiebedrijf. “Het is een voorrecht om voor deze groep mooie bedrijven te mogen werken. En hoe langer je bij een familiebedrijf betrokken bent, hoe leuker het wordt. Je gaat steeds een beetje meer bij een familiebedrijf horen.”

Dienend, maar besluitvaardig
Familiebedrijven sturen meer op waarden en minder alleen op resultaat, zoals andere bedrijven dat dat veelal doen, weet Van de Velde. Wat maakt een ‘externe’ nu een geschikte sleutelfiguur binnen een familiebedrijf? Is er een gemene deler? Volgens Van de Velde wel. “De ideale kandidaat is dienend aan de familie, maar wel besluitvaardig. Hij of zij creëert impact zonder zichzelf daarbij voorop te stellen. Dat betekent dat je geen al te groot ego moet hebben. Bovendien is het belangrijk dat je het vermogen hebt om sensitief te zijn op de waarden en cultuur van het familiebedrijf en in staat bent om de connectie met de familie te kunnen maken. Als niet-familielid moet je weten wat je kunt zeggen en wat niet en begrijpen wat het verschil in belang is.”

Bevoorrecht
Geschikte managers in het familiebedrijf zijn volgens Van de Velde trots dat ze bij de familie horen en voelen zich bevoorrecht om te mogen bijdragen en faciliteren. Daar moeten ze alles voor willen doen. Het besef dat je als niet-familielid een passant in de historie van de familie bent is ook waardevol. “Het is belangrijk dat iedereen weet wat zijn rol is. Family business is managing perception, zeggen ze ook wel. Je moet een beetje in het gareel varen, zonder dat dit wordt uitgesproken. Zie het als je schoonfamilie, zeg ik altijd tegen niet-familieleden in de directie. Maar een ding is zeker: als familieleden en niet-familieleden bewust met elkaar communiceren, zijn familiebedrijven de sterkste bedrijven ter wereld.”

Overdracht
Ebbinge helpt niet alleen bij het vinden van en adviseren over sleutelposities binnen familiebedrijven, maar wordt ook betrokken bij de overdracht naar de volgende generatie. Niet zelden is dit behoorlijk gecompliceerd. “Veel zonen of dochters willen het niet, kunnen het niet of ‘zijn’ het niet – voor wat betreft professionaliteit, persoonlijkheid of motivatie.” Van de Velde haalt een onderzoek van Ernst & Young in samenwerking met de Universiteit van St Gallen uit 2011 aan dat stelt dat slechts 3 procent van de kinderen vlak na hun studententijd het familiebedrijf wil overnemen. “Op latere leeftijd groeit dit percentage wel wat, maar het zegt wel iets.”

De nieuwe generatie bestuurders
De nieuwe generatie bestuurders moet over uitzonderlijke (verander)kwaliteiten beschikken, mede vanwege de vele en snelle veranderingen in de markt en het feit dat bestaande business modellen onder druk staan. Zowel binnen als buiten de familie zijn familiebedrijven daarom op zoek naar mensen die expertise kunnen toevoegen. Familiebedrijven pakken de overdracht volgens Van de Velde ook steeds professioneler aan. “Je ziet meer en meer raden van advies ontstaan en familiebedrijven staan meer open voor professionele toevoeging van buiten.”

Voor meer informatie over Ebbinge, klik hier.